Wat men niet ziet: van mail tot microfoon

Optreden: op een podium, of op het toneel staan met een microfoon voor mijn neus, of in mijn handen..  dat is een groot onderdeel van mijn werk, zo niet het grootste.  Voor elk optreden moet ik me natuurlijk altijd zo goed mogelijk voorbereiden en, wat niet iedereen weet, daar gaat meestal nog best veel tijd in zitten.  

Vaak wordt het beeld geschetst dat de zangeres aankomt, even een paar liedjes zingt en weer vertrekt en dat dáár dan zoveel geld voor betaald moet worden (?!). Wat men niet ziet, zijn al die uren voorafgaand en.. dan altijd nog erna. 

 

Ik zal een aantal situaties in het kort (soort van) schetsen: 

Allereerst een aanvraag voor een solo-optreden op een willekeurige locatie, zoals een restaurant, café, of binnen een bedrijf. Dit zou dan bijvoorbeeld een bruiloft, bedrijfsfeest, of een ander soortige gelegenheid kunnen zijn. Het begint met contact met de 'klant'. We spreken natuurlijk af waar en hoe laat het evenement zal plaatsvinden, maar ook moet er een lijst met liedjes samengesteld worden, waarbij rekening gehouden moet worden met de wensen van de boeker. Vaak zijn er dan ook zeer persoonlijke wensen, vooral als het bijvoorbeeld om een intieme, of zeer belangrijke gelegenheid gaat, zoals een bruiloft, of een begrafenis. Als zangeres voel ik me altijd zeer betrokken bij het slagen van zo'n dag, omdat muziek toch altijd wel een belangrijke rol speelt. Mensen willen bijvoorbeeld "hun" liedje horen en die kennen ze dan natuurlijk immens goed, dus vind ik dat ik het ook supergoed ten gehore moet brengen. Trouwens, dat vind ik gewoon met alles wat ik doe. Het móét goed zijn. 

Verder moet er worden besproken hoeveel muzikanten er mee (mogen) komen. Dat betekent dus ook dat er muzikanten geboekt moeten worden voor de desbetreffende dag, dus hoppa.. er wordt weer in de telefoon en/of laptop geklommen voor de nodige contacten. En als de setlist volledig besproken is met de 'klant' moet er gezorgd worden dat de muzikanten weten in welke toonsoort ze elk nummer moeten spelen, zo mogelijk inclusief aanlevering van de desbetreffende bladmuziek. Dit betekent dus veel uitzoekwerk, heel veel uitzoekwerk (waarbij je zult begrijpen dat bij een setlist van vijf nummers dit minder lang duurt dan bij een setlist van zestig nummers, iets wat beide zeer regelmatig voorkomt). Uiteraard bouw je als zangeres na zoveel jaren wel een uitgebreid repertoire op en is er veel al beschikbaar of bekend, maar dat betekent niet dat het niet nog steeds bij elkaar gezocht moet worden en in een mooi bestand geleverd moet worden aan de muzikant(en). Ook dit doe ik graag zo compleet en overzichtelijk mogelijk. 

Vervolgens zijn er de afspraken die ik met de klant maak over de dresscode, hoe laat we aanwezig moeten zijn en wat  er op locatie allemaal aanwezig is voor ons, waar wij gebruik van kunnen maken. Over dit alles én over de liedjes wordt er dus nog regelmatig heen en weer gemaild (of geappt) en deze informatie moet ook weer allemaal gedeeld worden met de desbetreffende muzikant(en). Heel veel administratief werk dus. 

Dan komt het moment dat ik me als zangeres mag (moet) gaan storten op de liedjes. Hoe ver van te voren ik hieraan begin is afhankelijk van hoeveel ik er nog niet ken en dus nog moet  leren. Het is tijd voor studeren, studeren en nog eens studeren. Teksten, melodieën, ze moeten allemaal mijn hoofd in. Ik weet niet hoeveel uren ik in mijn leven heb doorgebracht op de bank zittend, met mijn laptop op schoot, luisterend naar liedjes in herhaling, meelezend met teksten die ik altijd allemaal precies uitschrijf, met het juiste lettertype, in de juiste lettergrootte (dit is iets persoonlijks. Er is natuurlijk niet maar één juiste manier.. alhoewel.. wel voor mij). 

Op de dag zelf kleed ik me zo leuk, mooi, of netjes mogelijk aan, uiteraard passend bij het soort evenement. Dan doe ik mijn make-up zo goed als ik kan, pak ik mijn tas met de benodigde spullen in en rijd ik naar de locatie van het optreden. Dit is gemiddeld zo'n één á anderhalf uur rijden. 
En nu begint het werk dat men wél ziet: Ik kom aan, wacht tot alle muzikanten zijn opgebouwd en dan beginnen we aan een soundcheck. Om lekker te kunnen zingen moet ik uiteraard mezelf goed horen, maar ook is het belangrijk dat ik de muzikant(en) goed hoor (en zij zichzelf en mij). Als iedereen tevreden is met hoe het klinkt hebben we meestal even een korte tijd om nog een slokje water te nemen en dan begint het. 
Na het optreden, wat hopelijk succesvol is geweest, kletsen we vaak nog even wat na met de 'klant' en/of zijn/haar gasten en dan  is het tijd om de spullen weer op te ruimen en in te pakken. Als zangeres heb ik de luxe dat ik nooit zoveel mee hoef te nemen en dus vrij snel klaar ben. Meestal help ik nog wel even met snoeren rollen (als het me wordt toegestaan) en dan mag ik weer één á anderhalf uur terugrijden naar huis. Daarmee is de kous nog niet af. We duiken dan de administratie weer in, namelijk: de factuur. Afhankelijk van de wens van de klant krijgen zij van mij één grote factuur voor iedereen samen, wat betekent dat ik vervolgens de facturen van de muzikant(en) ontvang en deze uitbetaal, óf ik zorg dat de muzikanten ook het factuuradres van de klant hebben en dan krijgt de 'klant' dus een aantal losse facturen. 

Al met al heb ik bij elkaar best wat dagen werk gehad aan één optreden en dat beperkt zich niet tot kantooruren, of acht uur per dag. 

 

Dan zijn er de optredens als achtergrondzangeres. Hiervoor hoef ik meestal niet zelf de setlist te maken, of het klantencontact te onderhouden, maar wat ik wél vaak moet (mag) doen is het uitzoekwerk voor de verschillende partijen. Afhankelijk van de artiest en/of de show maak ik soms de arrangementen zelf en dan lever ik deze, ingezongen en wel, per partij aan bij de andere achtergrondzangers die dit op hun beurt (net als ik) thuis goed instuderen, zodat we op de dag zelf alles bij elkaar kunnen brengen. Maar het is ook mogelijk dat elke zanger voor zichzelf de al bestaande partijen moet gaan uitzoeken en dan moet er een repetitiedag ingepland worden om alle noten strak en kloppend te krijgen. Een laatste mogelijkheid is de artiest die zelf alles volledig voor ons ingezongen heeft en dan hoef ik "alleen maar" urenlang te luisteren naar de aangeleverde mp3's en te zorgen dat ik voor de dag zelf precies weet wat mijn nootjes zijn. De laatste optie is het minste werk, de eerste het meeste. 

Ook hiervoor zit ik dus urenlang op mijn bank met teksten in exact de juiste lettertype en lettergrootte te stoeien. In dit geval krijgen de teksten dan ook nog een extra bewerking, namelijk: Waar we niet zingen is de tekst iets kleiner, waar we wel zingen, maar niet meerstemmig wordt de tekst dikgedrukt gemaakt en waar we dan ook nog drie-stemmig zingen krijgt het stuk tekst er nog een mooi lijntje onder. Oh, en bij twee-stemmige stukjes blijft het lijntje, maar verdwijnt het dikgedrukte.  Snap je 't nog? Aangezien het per woord kan verschillen of- en hoe we meezingen ga ik elk liedje per woord langs, totdat het klopt.

Dan is er de dag van het optreden zelf weer: we komen vaak wat vroeger op locatie bij elkaar, zodat we de boel nog even kunnen doorzingen. Alles wat we thuis hebben ingestudeerd samenbrengen tot het mooie, kloppende geheel dat het moet zijn. Vervolgens is het weer tijd voor een soundcheck, waarbij ik dus deze keer niet alleen de band en mezelf goed wil horen, maar ook de andere twee achtergrondzangers en de leadzanger(es), precies zo afgesteld dat ik goed met ze kan blenden, maar ze mijn eigen stem niet overstemmen. Daarna is het meestal tijd om me om te kleden en mijn make-up te doen en dan.. showtime!

Ook na dit soort shows 'socializen' we vaak nog even met de mensen aldaar en dan pakken we onze spullen en rijden weer naar huis, alwaar de nodige administratie ons weer wacht. 

 

Maar dán zijn er ook nog de theatershows. Hier komt nog wat meer bij kijken, vooral als het om een tour gaat. Over het algemeen is er in dit soort gevallen sprake van een choreografie, of op zijn minst een "staging". Dit wil zeggen dat we in de nummers die we zingen/spelen op de juiste momenten naar het juiste punt op het toneel moeten lopen om daar de juiste beweging te maken, al dan niet dansend, en dit uiteraard allemaal de juiste partijen en teksten zingend. Je zult begrijpen: hiervoor moet flink geoefend worden, zo nodig met choreograaf,  Dit betekent dat, buiten het voorbereidende oefenwerk thuis, wat veelal niet anders is dan het hierboven genoemde (je weet wel.. urenlang op mijn bank zittend met de laptop op schoot, met mp3's en teksten in de juister lettertype en lettergrootte),  er niet alleen één of meerdere vocale en/of band oefendagen worden gepland en zo mogelijk ook nog choreografische oefendagen, maar ook minstens twee montagedagen. Montagedagen zijn feitelijk hele lange (maar leuke!) dagen waarin we al het gerepeteerde bij elkaar brengen op het toneel, in het echte decor, met licht en geluid. Yes, we monteren de boel allemaal bij- en aan elkaar. We beginnen om tien uur in de ochtend en gaan over het algemeen pas om tien uur in de avond weer naar huis. We lopen lied voor lied het hele programma door. Elke stap wordt berekend, elke noot wordt gesoundcheckt en elke spotlight wordt tot in detail uitgemeten. Want ja,  als ik naar een bepaalde plek op het toneel toe loop, dan moet ik daar zichtbaar zijn en dus moet het licht precies daar op mij geschenen worden. Ik moet dan tijdens de show op dat punt in het liedje ook echt altijd precies naar dát afgesproken punt lopen, anders sta ik niet in het licht. Nou ja, je zult begrijpen.. er zijn veel details, waar urenlange voorbereiding in gaat zitten. En in het geval van een tour.. het ene theater is het andere niet en dus zullen de staging en het licht in elk theater opnieuw uitgemeten- en het geluid opnieuw gecheckt moeten worden. 

Als het dan eindelijk tijd is voor een showdag in het theater, dan pak ik een koffer met leuke, mooie of nette kledij, of allemaal, als ik meerdere outfits nodig heb voor de show,  neem ik zoveel mogelijk make-upspul mee en rijd ik in m'n kloffie naar het theater toe, waar we alle technische voorbereidingen treffen (staging, licht/soundcheck),  om mezelf vervolgens daarna in een mooie kleedkamer volledig om te toveren tot dat wat men uiteindelijk op het toneel te zien krijgt. 

Na de show kleden we ons vaak even gauw om, waarna we ons naar de foyer begeven, om nog even gezellig na te praten met de mensen van het publiek. Een luxe die de geluids- en lichtmensen niet gegeven wordt, omdat zij direct na afloop het toneel leeg mogen halen, een hel van een karwei, als je 't mij vraagt. Het opruimen bestaat bij mij altijd alleen uit het weer inpakken van mijn koffer. 

Als we een tour spelen, dan kan het zo zijn dat er tijdens de eerste (paar) show(s) nog wat wijzigingen gemaakt worden, maar als de show eenmaal gezet is, dan zit het zo in mijn systeem, dat ik natuurlijk thuis niet meer hoef voor te bereiden voor elke show, nou ja.. los van het inpakken van de koffer natuurlijk. 

De administratie wacht naderhand dan ook deze keer natuurlijk wel weer gewoon.

 

En dán zijn er nog die sporadische optredens waarbij je wordt gevraagd door een mede-muzikant en dus zelf geen contact hebt met de 'klant', je zelf geen setlist hoeft samen te stellen en.. dat je de setlist die je dan ontvangt al volledig kent. Ja, dán is het wellicht al iets meer een kwestie van aankomen op locatie, even een paar liedjes zingen en weer naar huis rijden, maar.. dat gebeurt niet zo vaak. En trouwens.. ik wil het altijd zó goed doen dat ik meestal ook dán nog even, hetzij wat sneller, door de setlist heen repeteer, bijvoorbeeld in de auto, of... thuis op m'n bank, met die teksten met precies de juiste lettertype en lettergrootte. 

 

 

Reactie schrijven

Commentaren: 0